HOME/ GESCHIEDENIS/ COLLECTIES/ LINKS/ CONTACT

Monumente
Monumenten

Rijksmonumenten Geldrop

Engelse tuin Kasteel

De Engelse tuin, die omstreeks 1870 werd aangelegd door Hubertus Paulus Hoevenaar, ontstond rond het kasteel Geldrop op een ongeveer rechthoekige plattegrond. De grenzen zijn als volgt: aan de westkant ligt de oprijlaan van het kasteel, aan de zuidkant de Mierloseweg, aan de oostkant de Kleine Dommel en aan de noordkant het kasteelbos.

De tuin is aan de Mierloseweg gedeeltelijk afgescheiden door een gemetselde schansmuur. In de noordwest hoek van de Engelse tuin ligt het kasteel , eveneens het rentmeestershuis annex koetshuis en paardenstal , dienstwoning  en aggregaat-huisje . Het kasteel is omringd door een U-vormige vijverpartij, die oorspronkelijk deel heeft uitgemaakt van de slotgracht die rond 1870 gedeeltelijk is gedempt. In de tuin liggen diverse slootjes, die voor de ontwatering zorgen.


Omschrijving:

De tuin is een Engelse landschapstuin, voorzien van gebogen rondlopende zandpaden, die grillig gevormde percelen omsluiten. Een ander typisch kenmerk, is de verhoogde ligging van het kasteel ten opzichte van het niveau van de omliggende tuin.

De opbouw van de tuin bestaat uit gazons, weiden en bospercelen, die qua grootte wisselende ruimten insluiten, omzoomd door struiken en boomgroepen met gebogen doorzichten over de paden. De beplanting is zeer gevarieerd. De bomen zijn afkomstig uit de gehele wereld met name uit Noord-Amerika en het verre Oosten. De meeste exotische bomen en struiken staan op en rond het gazon direct ten zuiden van het kasteel. Aan de rand van het gazon staat een sequoiadendron of mammoetboom uit Californië.

Dicht hierbij staan twee platanen, een oosterse en een mediterrane soort. Met zijn tweeën vormen ze één koepelvormig dak tot op de grond, sommige takken zijn met elkaar vergroeid. Vanuit de Hofstraat liep vóór 1970 een pad naar het kasteel tussen deze platanen door. Vanaf de platanen gezien, over het gazon heen, staat in oostelijke richting de gigantische treurbeuk, het pronkstuk van de tuin. De ring onderaan de stam is vermoedelijk ontstaan door het enten van de boom. Aan de zuidoosthoek van de vijverpartij staat een zeer zeldzame boom, de metasequoia. De soort werd in 1948 voor het eerst in de westerse wereld ingevoerd. Voor die tijd werd aangenomen dat hij was uitgestorven, er waren slechts fossielen van bekend. De soort werd in Tibet ontdekt.

In de tuin verderop naar het oosten staat een groen blijvende eik afkomstig uit subtropische gebieden. Vanwege de weelderige begroeiing in de Engelse tuin, die een temperende invloed heeft op de winterkoude, kan de boom zich handhaven.

De oprijlaan van het kasteel is voorzien van laanbeplanting met Hollandse eiken. Waar de Kleine Dommel grenst aan de Engelse tuin, staat een brede strook bomen, waartussen zich vrijwel geen exotische exemplaren bevinden. Daar staan groepen inheemse loofbomen, die volgens de traditie van de Engelse tuin de omlijsting van de doorkijken vormen.

Toegangspoort

Oprijlaan

In de noordoosthoek ligt de Ezelweide. Vroeger werd deze aan één kant begrensd door een esdoornlaan. Deze esdoorns zijn in 1942 omgewaaid. Een stobbe op de hoek van de Ezelsweide herinnert nog aan deze laan. Er staan vele heesters, waaronder Amerikaanse en Aziatische soorten rododendrons en verscheidene prunusen. In de kruiplaag (bodemflora) van de Engelse tuin, is er ook een grote variatie, vanwege de verschillende terreinomstandigheden: grasvelden, bosachtige gedeelten en waterkanten. Genoemd kunnen worden het in het voorjaar bloeiende speenkruid, madeliefjes, gewone ereprijs en de brunel. In de Engelse tuin zijn twee weiden. De ene bevindt zich ten oosten van het grote gazon en de ander is de eerder genoemde Ezelsweide. Hier bloeien in het voorjaar o.a. de bosanemoon, sneeuwklokjes, wilde hyacinthen en narcissen en zomers de pinkster- en boterbloemen, zenegroen, zuring en hondsdraf. Voor het kasteel rondom het grote gazon zijn de uitheemse planten te vinden. Dit zijn o.a. de karmozijnbes uit de tropische streken en de Perzische bereklauw bij de vijverpartij. De slootjes zijn op sommige plaatsen bijzonder rijk aan planten. In het water vinden we o.a. waterweegbree, sterrekroos, waterkers, waterkervel en gele lis. Aan de waterkant groeien verschillende schermbloemen, waaronder de grote watereppe en bitterzoet.

Waardering:

De tuin van de buitenplaats Kasteel Geldrop is van algemeen belang. Hij heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een culturele en sociaal-economische ontwikkeling, in het bijzonder de ontwikkeling en uitgroei van buitenplaatsen in de negentiende en vroeg twintigste eeuw, uitgaande van een ouder kasteel met aangehorigheden. De tuin heeft tuinhistorische waarden; hij is van belang voor de geschiedenis van de tuinarchitectuur en van bijzonder belang door de volledige toestand waarin het geheel is bewaard gebleven. Hij heeft ensemblewaarden als bepalend onderdeel van een samenhangend ensemble met bijgebouwen en is gaaf bewaard gebleven.

* bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed